Flexibel en gepersonaliseerd onderwijs worden vaak in een adem genoemd, het is belangrijk om te weten wat de verschillen zijn en waar ze elkaar versterken. In dit stuk leggen we de verschillen en verbanden tussen deze termen uit. Ook geven we in een notendop de stappen weer die volgens ons nodig zijn om flexibel en gepersonaliseerd onderwijs te realiseren.
Wat betekent flexibel onderwijs precies?
Flexibel onderwijs is onderwijs dat studenten verschillende keuzevrijheden biedt in de manier waarop wordt geleerd. Met andere woorden, de student krijgt meer vrijheid in hoe hij leert, wanneer en waar hij leert en in welk tempo hij leert. Dus tijd- en plaatsonafhankelijk onderwijs waarbij ook werkvormen en leermiddelen flexibel kunnen worden aangeboden.
Wat betekent gepersonaliseerd leren in het onderwijs precies?
Gepersonaliseerd leren is een breed begrip, maar alle definities hebben wel één belangrijke gemene deler: aansluiten op de individuele behoeftes van studenten, waarbij de student zelf eigenaar is van de eigen leerroute. Naast de hiervoor genoemde eigenschappen van flexibel leren, wordt met gepersonaliseerd leren ook het ‘wat’ deels bij de student gelegd. Dit betekent overigens niet dat de student totale vrijheid heeft. Het principe van gedeelde sturing (scaffolding) is van toepassing bij gepersonaliseerd onderwijs. De docent ondersteunt en coacht de student. Soms is dat richting geven, soms is dat bewustwording creëren door vragen te stellen. Om als student zelf regie te kunnen nemen, is zelfreflectie nodig.
Wat is de relatie tussen flexibel en gepersonaliseerd onderwijs
Gebaseerd op bovenstaande stellen we dat flexibel onderwijs de basis vormt voor het kunnen implementeren van gepersonaliseerd onderwijs.
Wat heb je nodig om flexibel en gepersonaliseerd onderwijs te bieden?
Voor het implementeren van flexibel en gepersonaliseerd onderwijs in de instelling, is het nodig dat het onderwijs daaromheen zo dicht mogelijk bij de student georganiseerd wordt.
Op basis van onze ervaring, en input van klanten concluderen we dat er een aantal elementen van belang zijn om flexibel en gepersonaliseerd onderwijs in te kunnen zetten.

Flexibele leeromgeving
Flexibel en gepersonaliseerd leren vraagt om verandering in het onderwijsproces. Onderwijsteams binnen een onderwijsinstelling doen dit in verschillende stappen en in hun eigen tempo. Dat zorgt voor verschillende behoeftes in een leeromgeving waarbij andere ondersteunende tools kunnen worden gebruikt. Waar het onderwijsteam ook mee begint om het onderwijsproces meer flexibel of gepersonaliseerd te maken, onze tools kunnen op elk moment in het veranderproces worden ingezet.
Zo ondersteunen wij het proces van het samenstellen van een individuele leerroute met onze module individuele leerroute (ILR), voor het ontwikkelen van een flexibel curriculum hebben wij de Onderwijs Catalogus ontwikkeld en voor het monitoren van formatief evalueren en het werken met rubrics hebben wij de Peilstok ontwikkeld. Kijk voor alle modules en ondersteunende tools bij onze producten.
Aan de slag
Het start met een gedeelde ambitie van de onderwijsinstelling of het onderwijsteam om gezamenlijk aan de slag te gaan met flexibel en gepersonaliseerd leren. Een gedegen plan van aanpak en het benutten van de verschillende praktijkvoorbeelden zijn daarin belangrijk. Fringe helpt graag met het organiseren van het onderwijs dichtbij de student. We denken graag mee over de mogelijkheden binnen jouw onderwijsinstelling of jouw onderwijsteam. Wat is jouw eerstvolgende stap?
Vraag onze handreiking ‘Flexibel en gepersonaliseerd onderwijs, stap voor stap’aan
Voor een uitgebreide toelichting op alle stappen hebben we de handreiking ‘Flexibel en gepersonaliseerd onderwijs, stap voor stap’ geschreven. In deze handreiking leggen we de verschillen en verbanden tussen flexibel en gepersonaliseerd uit. Daarnaast lichten we uitgebreid de stappen toe die volgens ons nodig zijn om flexibel en gepersonaliseerd onderwijs te realiseren.
Wil je de handreiking ontvangen? Vul het formulier in, dan ontvang je de handreiking zo snel mogelijk.
Nadat je de handreiking hebt ontvangen, nemen we binnen 4 weken nog even contact met je op om te vragen of we je nog ergens mee kunnen helpen.